Jamita tu Mggu 29 Juli 2018

Oleh: Pdt Dr. Robinson Butarbutar, Parsamean STT-HKBP

1.Sian tingki tu tingki, mamungka di tingki mangula di Palestina dope Tuhanta Jesus Kristus nidonganan ni angka siseanna na sampulu dua i sahat tu nuaeng, marabadabad dung hundul Ibana di siamun ni AmaNa, sai ro do hata ni Tuhanta Jesus mamangkulingi hita angka na rap dohot Ibana, tu hita angka na naung tardidi tu bagasan goar ni Debata Sitolusada i, tu hita angka na tinogutogu ni TondiNa, tu hita angka na mian di bagasan Ibana. Ro Ibana marhite hataNa na pinasahatNa parjolo sahali tu angka 
siseanna na parjolo i uju rap Ibana dohot nasida, jala tu hita nuaeng marhite hataNa na sinurat ni evangelis Mateus, mangidohon tu hita asa marsihohot mangihuthon Ibana. 

2. Sai dipanghulingi hita angka siihuthon Jesus Kristus sian tingki tu tingki ala diida Ibana sai ro do pangunjungan tu hita asa mansohot mangihuthon Ibana. Ro pangunjunan tu hita asa ndang rade manuhuk silangta, asa madabu tu na mansoadahon Kristus, jala asa madabu tu na mabiar agoan hosa ala ni Kristus dohot ala ni barita na uli (Mateus 16: 24-28, Markus 8: 34-38).

3. Sian tingki tu tingki marragam do rumang ni pangunjunan asa mansohot mangihuthon Jesus i. Asing partingkianna, boi asing rumangna. Asing ingananna boi asing rumang ni pangunjunan i. Nang di partingkian ni Jesus, di na tung otik dope siihuthon Ibana, holan sampulu dua na sai rap dohot Ibana tamba ni angka sisean sian boruboru nadigoari dohot na so targoari angka panurat evangelium i, na asing mangihuthon sian na dao dohot di sihabunian isara si Nikodemus dohot si Josep na sian Arimatea, nunga marragam tong rumang ni pangunjunan i. 

a. Ndang holan biar ni roha lagaon ni angka natuatua nang haha anggi songon i nang dongan saparsaoran di tongatonga ni masyarakat haroroan ni angka sisean i di Galilea, alai dohot do biar ni roha ndang antoan ni donganta saulaon, isara angka dongan saulaon ni si Mateus dohot si Zakeus, i ma angka na gabe ulaula ni Kekaisaran Romawi papunguhon beo sian natorop.

b. Dohot do tong biar ni roha tadinghonon ni dongan saparsaoranta, na naung maraleale dohot hita sian sihametmetonta, i ma angka dongan sahutanta. Di angka sisean na parjolo i, nunga dihangoluhon angka dongan nasida pangajarion ni Hajahudion na naung jinalo nasida sian angka rabbi, nang angka siboto suratnasida. Ndang muraura be nasida manjalo pangajarion na imbaru, tarlumobi pangajarion ni Jesus taringot tu patik i, na mangondolhon hinaringkot ni holong na mangojahi patik i, ndang apala rumangrumang parduru ni patik i. Manang ise na manghaporseai asing sian naung jinalo nasida sian angka 
pangajari Jahudi i, tama do gugaan, molo porlu leleon manang agohononhon ngoluna sian tano ni halak Jahudi, leleon asa meret sian huta nasida. 
Angka dongannasida sandiri i pe, tong do mabiar manjalo dohot manghangoluhon pangjarion na imbaru niajarhon ni Jesus. Mabiar nasida susaon ni angka pangajari i nasida. Angka ajar nasida i nunga diauhon jala dihangoluhon bangso i songon hasintongan. Manjala jala mangauhon pangajarion na asing sian i bahat do resikona. 

c. Asing ni i, atik pe di bonana ndang apala songon i, alai di laonlaon ni ari, ndang holan natuatua, dongan tubu, dongan sahuta, dongan sparmeanan, dongan saparsaoran, dongan saulaon, dohot angka pangajari ni halak Jahudi na so manjalo Jesus dohot angka ajarna na ingkon sihabiaran ni angka siihuthon Jesus di Palestina (Galilea dohot Judea), naboi mambahen susa ngolu ni angka siihuthon Jesus i, ngolu parsaoran nang ngolu ulaon, alai nunga dohot angka parhuaso ni ugamo Jahudi na di Jerusalem, i ma angka malim, angka ruas ni Sanhedrin (isara halak Saduse dohot Farisi), angka sibotosurat andorang so dilengsehon Jenderal Titus Jerusalem di taon 70, jala dung i sian angka rabbi na manguluhon ugamo Hajahudion na imbaru, na so mar-Bagas Joro di Jerusalem alai holan marsinagoge dung malengse bagas joro ni di Jerusalem na ginoaranna Hajahudion niuluhon ni angka Rabbi (Jaha: Judaisme Rabbinis).
d. Jala ndang pola sadia leleng, angka tangan ni kekaisaran Romawi, parjolo na marhuaso di propinsi Siria-Palestina tarlumobi di Jerusalem/Judea dung i angka na marhuaso di angka propinsi-propinsi na adong di kekaisaran Romawi di Timur andorang so marujung abad parjolo, isara na niadopan ni angka siihuthon Jesus sian halak Jahudi na di parserahan nang angka halak Junani nang Romawi na na so manjangkon Jesus, isara na binahen ni Kaisar Domitianus na mamunu angka siihuthon Jesus na so olo 
mansoadahon Jesus. 

e. Sanga do nian mamungka abad paopathon (325) ndang songon dokdok ni parungkilon niadopan ni angka siihuthon Jesus di abad parjolo dohot paduahon nang patoluhon parungkilon ni angka siihuthon Jesus, ala nunga gabe ugamo ni Kaisar dohot ugamo ni Kekaisaran Hakristenon mamungka abad pa-4-hon i. Alai i pe, di partingkian na naung gabe ugamo ni Kekaisaran Romawi punguan ni siihuthon Jesus i, 
bahat do tong disi angka na marusaha mangihuthon Jesus mangihuthon pangantusion nasida sandiri gabe disusai angka na so sapandapot dohot nasida ngolu nasida. Godang do na diagohon angka uluan ni punguan ni Hakristenon i ngolu nasida. Halak Kristen manusai ngolu ni donganna halak Kristen na so sapingkiran dohot nasida. Sahat tu abad pa-16-hon masa do songon i: Adong siihuthon Jesus na marasing pamingkirion teologisna sian pamingkirion ni toropan uluan ni huria na manaon sian dongannasida sapunguan, pola adong na dipabali ndang holan sian parsaoran, alai sian inganan ulaon 
nasida. 

f. Dung tubu, martumbur, mahembang jala muse marhuaso tondi pencerahan dohot angka pinomparna di sahat tu abad pa-21-hon nuaeng (i ma rasionalisme, empirisme, sekularisme, modernisme, postmodernisme, humanism nang digitalisme), i ma tondi na manulak nasa haporseaon na so boi jalo on ni pingkiran ni jolma, manang na so boi buktihonon ni penelitian pamerengon dohot panghilalaan ni jolma i, ro do tong pangunjunan tu angka na porsea i, laho manadingkon Jesus dohot ajarna. Pangunjunan i mandok ndang sintong hehe Jesus Kristus, songon i ma nang haheheon na ro di angka na mate di bagasan Kristus, ai ndang boi buktihonon haheheon ni Jesus i, ba lam ma haheheon ni angka na 
porsea muse. 

g. Di angka negara-negara di Timur Tengah di manang piga dekade na parpudi on, tarlumobi di dua pulu taon parpudi, siala ni porang, bahat jala parir situtu do pangunjunan diadopi angka na mangihuthon Jesus dohot mangoloi ajarNa, isara na ingkon adopon ni halak Kristen di Syria, ingkon bungkas sian huta nang negara nasida ala dipaksa angka sordadu ni ISIS nasida mansoadahon Jesus. Ndang olo nasida.

h. Di hita di Indonesia na tahaholongi on, huta hatutubu ni angka ompunta sian sundut na parjolo sahat tu na parpudi na mangolu di Indonesia on andorang so merdeka jala Kristen nasida sahat tu nuaeng, huta hatutubunta on, ro do ancaman sian torop sopiga angka donganta sabangso na naeng pajongjong negara kilafah di Indonesia nang portibion, na naeng mamaksahon na di roha nasida pamason di portibion, na mambahen angka na so sahaporseaon dohot nasida ndang tama denggan mangolu di tongatonga ni bangsonta. Marusaho do hita angka ruas ni bangsonta niuluhon ni Presiden dohot sude na mandongani nasida membangun Indonesia Raya on manulak sangkap-sangkap na songon i. Taboto do dia na naung dohot tongon dipatupa pamarenta laho mangotapi sangkap-sangkap i, laho mamastihon na ganup do anak bangsa, manang songon dia pe latarbelakang kulit, bahasa, dohot haporseaon nasida berhak penuh do denggan mangolu di negaranta on.

i. Alai pangunjunan mansoadahon Jesus boi do tong ro tu hita di partingkian pembangunan ekonomi ni bangsonta na taarop lam denggan dung dibangun pamarrentanta angka jalur-jalur transportasi di darat, laut, dohot udara dohot nang di angka inganan na suhi saleleng on, asa boi transportasi ekonomi denggan mardalan. Jala tahalashon do sangkap ni pamarenta laho membangun hatauon ni rakyat Indonesia mangula denggan (Sumber Daya Manusia) mamungka taon 2019, na pangaradeionna tongon dipatupa di toan 2018 on. Disi annon, na boi do adong ro pangunjunan tu angka siihuthon Jesus, i ma 
hita angka na naeng mangomo sagodanggodangna di portibion, songon i godang sampe pola ndang taoloi be patik holong ni Tuhanta, ai asa boi sagodanggodangna omoon dohot papunguonta, gabe so tahaholongi be donganta jolma, gabe so tahaholongi be angka na tinompa ni Debata na asing. Angka alatta nama nasida bahenonnta laho papunguhon sagodanggodangna di hita.

4. Bahat nari angka pangunjunan nab oi manait hita dao sian na maniop gomos Jesus, marsihohot mangihut Ibana na boi goaronta di partingkian on, i ma angka pangajarion ni ngolu na maralo tu pangajarion ni Jesus. Bahat angka ajar ni ngolu manang etika hidup na dipahembang jolma marhite internet nuaeng on, na manait roha ni angka sisean ni Jesus, ndang holan dakdanak alai dohot do angka natuatua, asa mangolu maralo tu ajar ni Jesus. Isara: etika hidup mangolu sepuaspuasnya, samoramorana; etika hidup bebas-bebasna nang etika hidup berpantangpantang, na mambuat kebebasan ni jolma. Dna.

5. Laho mangadopi pangunjunan manadingkon dohot mansoadahon Jesus na naung manghophop hita i, ringkot do hita sahali nari di minggunta Minggu IX Dung Trinitatis on: (i) Mananda jo ise Jesus on mardomu tu ari panguhuman muse; (ii) Dia dipangido Ibana sian Angka Siseanna asa boi nasida ndang agoan ngolu (Gorik: psuche; Batak: hosa) muse disi marhite na rade agoan ngolu nuaeng ala ni Kristus, ndang baliksa marusaha dapotan ngolu marhite na mansoadahon Jesus Kristus.

Parjolo, Jesus Kristus do Panguhum di ari parpudi (ayat 27-28).
Ganup naung tardidi tu bagasan goar ni Debata Sitolusada, ganup na gabe sisean ni Jesus, i ma na marsiajar sian Ibana taringot tu songon dia jolma i marsaor dohot Debata nang donganna jolma asa unang sahat tu ari uhum, ingkon unang be ganggu na Jesus Kristus do di ari parpudi na naeng manguhumi jolma. Disi uhumonna do ganup saurdot tu na hinangoluhononna di ngolu nuaeng. Hita angka na naung dipatigor Debata marhite mudar ni Jesus Kristus di hau pinorsilang i, na manghaporseai hatigoranta i marhite haporseaon pinalumehon ni Tondi Porbadia i tu hita, na naung paimbaruhon pingkiranta di na mangalangkahon ngolunta (Roma 12:2) tarlumobi di na marsaor dohot angka donganta 
sahaporseaon nang na so haporseaon di bagasan holong ndang uhumonna disi, alai paluaonna do tu hangoluan salelenglelengna. 
Paduahon, marsihohot mangihuthon Jesus (24-26).
Alai adong dipangido Jesus tu hita asa saut i. Dia ma i? I ma na mangihut on:

Parjolo, rade hita mansoadahon dirinta songon angka sisean ni Jesus (ayat 24-25), molo porlu agoan ngolu (Gorik: psuche), ndang baliksa patimbohon dirinta, padirmangdirmang dirinta, jala paluahon ngolunta. Ingkon rade hita molo ingkon agoan ngolu (Gorik: apolosen psuche) ala ni Jesus Kristus, dohot ala ni barita na uli (Markus 8:35).
– Di pardalanan ni gerakan ni Jesus sian bona sahat tu nuaeng, sai adong do na madabu tu 
pangunjunan patimbohon dirina nang ditongatonga ni angka donganna sahaporseaon. Sai adong do na gabe mansoadahon Jesus ala mabiar ibana mangadopi hamaolon ni ngolu sahat tu na agoan ngolu nuaeng di portibion. Ingkon Jesus do na tapatujolo. 
– Molo disi dope hita, angka na so rade mansoadahon dirinta, baliksa patimbohonsa, manggulut huaso ditongatonga ni punguan ni angka sisean i, muba ma hita. Gabe angka na serep ma hita. 
Molo disi dope hita, ndang rade agoan ngolu ala ni Kristus, baliksa mansoadahon Jesus ala didok rohanta marhite i gabe aman ngolunta, muba ma, ai di ari parpudi i gabe agoan ngolu na manongtong i do hita. Ringkot do on hangoluhononta tarlumobi di partingkianta nuaeng na patuduhon tu hita na mansai lomo do roha ni jolma dapotan pangomoan tu diri di bagasan tingki sahatophatopna dohot dalan samuramurana, tung beha pe dalanna, molo ingkon mangalu uhum pe ndang beha, tung ingkonmamelehon dongan jolma dohot dongan na na tinompa ni Debata di portibi on petaho (Mat 16: 24).

Paduahon, rade manuhuk silangta sandiri, i ma angka na maol na ingkon adopanta di ngolu on ala sisean ni Jesus hita. Hamaolon na taadopi on boi do siala hagaleon ni pamatangta na mura matapar on, siala ni sahit na ro tu pamatangta on, sahit siala ni hasalaanta sandiri dohot sahit ala jolma hita, manang ala ni kondisi ni ngolu na taadopi. Boi do tong ala ndang apala sukses hita di ngolungolunta, ngolu na marragam I dohot profesi na marragam i. Molo ingkon taadopi i, so tung gabe so taihuthon be Kristus manang tasoadahon Ibana, ala gabe ta dok, “Ah, ndang sintong digohi Jesus bagabagaNa tu ahu na lehononna do manang aha na pinangido tu Debata di bagasan goarNa di bagasan haposeaon. Sai pinangido amalumon sian sahit hon, ndang dilehon. Sai pinangido asa didongani ahu mandundung sintasintanku di ngolu on, di usaha, di sikkola, di ulaon, dna, hape huida hira so dialusi do pangidoanki.”
Baliksa ingkon tahangoluhon ma haporseaon na tang, na mandok “Manang beha pe kondisi ni ngolungku, ndang tadingkononku Ibana. Na rumingkot Ibana Sipaluangku. Ahu pinaluaNa.” Unang ala naeng mangomo na ringkot di portibion gabe ndang rade hita manuhuk silang hamaolon ni ngolu siala siihuthon Kristus hita. Molo ro pangunjunan tu hita, manang sian dia pe, na mangalehon hautungan ekonomis, sosial, panghilalaan tu hita (ayat 26) asal ma tasoadahon Kristus manang siala ni i gabe tasoadahon Kristus, jamot hita disi. Sotung tasoadahon Jesus ala ni i, ala ni jabatan, ala asa dapotan promosi. Jamot di ari panguhuman i muse, sotung disoadahon Jesus ho muse disi. So tung gabe agoan 
ngolu ho muse disi.
Patoluhon, manongtong mangihuthon Jesus (ayat 24). Na boi do halak na mansoadahon dirinta hita, halak na rade jala berpengalaman manuhuk silangta sandiri hita, adong manang ndang na mangurupi hita. Alai molo ndang manongtong hita mangihuthon Jesus di angka ajar na nilehonNa tu angka siseanNa, tong do ndang sahat hita di ujungna tu hangoluan na manongtong na singkop situtu i di ari panguhuman i.

6. Songon i do singotsingot ni Jesus tu angka sisean na sampulu dua i, atik pe nunga ditadingkon nasida saluhut laho mangihuthon Jesus. Taboto tangkas, ndang sadia leleng, uju manaon Jesus di Jerusalem ndang barani angka sisean i torus rap dohot Ibana. Ndang olo nasida mansoadahon diri, manuhuk silangna be, dohot mangihuthon Jesus uju marungkil. Ditadingkon nasida do Jesus. Alai tuani ma manganju Jesus muse dung hehe Ibana sian hamatean. Dung dipinsang Ibana nasida ala ganggu jala jogal roha di haheheon ni Kristus, gabe laho do muse nasida atas goar ni Jesus mamaritahon barita na uli 
(Markus 16: 14-20). Jala taboto tangkas na sude do nasida mansoadahon dirina, mamorsan silangna, mangihuthon Jesus sahat tu na adong na agoan hosa, ndang olo talu tu pangunjunan na mangelaela nasida asa holongan di angka na nilehon ni manang angka na adong di portibion. Apostel Petrus sandiri mate tersilang jala balik silangna. Nasida ma tatiru, uju gale, gumale, alai na muba.(*)

15 thoughts on “Jamita tu Mggu 29 Juli 2018

  1. This web site truly has all of the information and facts I
    needed concerning this subject and didn’t know who to ask.

  2. You can definitely see your skills within the work you write.
    The sector hopes for more passionate writers such as you who
    are not afraid to mention how they believe. All the time follow your heart.

  3. Hi! I’ve been following your site for some time now
    and finally got the bravery to go ahead and give you a shout out from Porter Tx!
    Just wanted to say keep up the good job!

  4. Generally I do not learn article on blogs, but
    I would like to say that this write-up very pressured me
    to try and do it! Your writing style has been amazed me. Thanks, quite nice post.

  5. I’ll immediately clutch your rss as I can’t find your email subscription link or e-newsletter
    service. Do you have any? Please permit me recognise
    in order that I could subscribe. Thanks.

  6. Greate pieces. Keep posting such kind of information on your blog.
    Im really impressed by your blog.
    Hey there, You’ve done a fantastic job. I’ll certainly digg it and in my
    view recommend to my friends. I’m confident
    they will be benefited from this web site.

  7. certainly like your web site however you have to test the spelling on quite a few of your posts.
    A number of them are rife with spelling problems and I in finding it very troublesome to inform the reality then again I’ll surely
    come back again.

  8. May I just say what a relief to uncover somebody who really understands what they are discussing on the
    web. You certainly know how to bring an issue to light and make
    it important. More people must look at this and understand this side of the story.
    It’s surprising you aren’t more popular given that you definitely have the gift.

  9. Hey There. I found your blog using msn. This is a very well written article.
    I’ll be sure to bookmark it and return to read more of your useful info.

    Thanks for the post. I will definitely comeback.

  10. I like what you guys tend to be up too. This kind of clever work and coverage!
    Keep up the fantastic works guys I’ve included
    you guys to my personal blogroll.

  11. It’s in fact very complex in this active life to listen news on TV, thus I only
    use the web for that reason, and take the most up-to-date information.

  12. Hey just wanted to give you a quick heads up and let you know
    a few of the images aren’t loading correctly. I’m not sure
    why but I think its a linking issue. I’ve tried it in two different
    internet browsers and both show the same outcome.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *